امروز با در خواست یکی از بازدید کنندگان در مورد خاصیت float و جاوا اسکرپت صحبت میکنیم. احتمالاً با خاصیت float در CSS آشنایی دارید. این خاصیت به ویژه وقتی مورد استفاده قرار میگیرد که طراح قصد داشته باشد بدون استفاده از جدولها چهارچوب صفحه را طراحی کند.

این خاصیت باعث میشود تا یک بلوک HTML بسته به مقداری که به این ویژگی داده میشود تا حد امکان در سمت چپ یا راست المنت والد آن نمایش داده شود، به طوری که سایر المنتها و متن موجود در المنت والد در اطراف بلوک مورد نظر قرار گیرند. توضیح بیشتر در مورد این خاصیت مربوط به بخش آموزش CSS هست بنابراین به همین مقدار توضیح بسنده میکنیم.

برای اختصاص دادن یک ویژگی CSS به المنتهای HTML از شیء style استفاده می شود. اما این نکته را باید در نظر داشته باشیم که float از کلمات کلیدی رزرو شده در جاوا اسکرپت است. به همین دلیل نمیتوانیم از متد style.float برای این منظور استفاده کنیم.

برای جلوگیری از تداخل بین float مورد استفاده در CSS و کلمه کلیدی float در جاوا اسکرپت به منظور اختصاص این ویژگی به المنتهای HTML از متد cssFloat استفاده میکنیم. برای درک بهتر میتوانید به مثال زیر در دو حالت قبل و بعد از اختصاص این ویژگی با به المنت توجه کنید:

ما برای نوشتن اسکرپت با استفاده از دکمه ها، ابتدا باید بدانیم چگونه می توان یک دکمه را در یک صفحه قرار داد. برای این کار شما باید از تگهای  <FORM> در اطراف تگ دکمه استفاده کنید. در مثال زیر نمونه یک HTML که یک دکمه را در یک صفحه قرار می دهد آورده شده است:

این فرمان یک دکمه را در صفحه شما قرار می دهد، اما اگر روی آن کلیک کنید اتفاقی نمی افتد...

در زیر کار هر قسمت از فرمان بالا را می بینیم:

1. <FORM>
   این قسمت یک فرم را ایجاد می کند بنابر این ما می توانیم یک دکمه بسازیم.

وقت اون رسیده که نوشتن اولین اسکرپت خود را شروع کنید. این یکی راحته چون مجبور نیستیم درگیر اضافه کردن تگهای SCRIPT شویم. این اسکرپت کوچک به دلخواه شما وقتی نشانگر ماوستان روی یک لینک قرار می گیرد متنی را در نوار وضعیت مرورگرتان می نویسد. به مثال نگاه کنید:
 

شما هم امتحان کنید و ببینید چگونه کار می کند. نشانگر ماوس خود را روی لینک زیر قرار دهید ولی کلیک نکنید (اگر کلیک کنید، چون در کد بالا آدرس لینک، آدرس همین صفحه است پس از کلیک کردن دوباره همین صفحه باز می شود). حالا پایین پنجره مرورگر خود به نوار وضعیت نگاه کنید باید این جمله را بینید: « آموزش جاوا اسکرپت »

ماوس خود را روی این لینک قرار دهید!!!
 

بسیار خوب، این چیزی است که با فرمان onMouseover اتفاق می افتد:

با استفاده از دستور if امکان این وجود دارد که برنامه را حداکثر به یکی از دو جهت ممکن هدایت کنیم. یعنی اگر شرط مورد نظر برقرار بود اسکرپت یک سری کد را اجرا می کند و در صورت عدم برقراری شرط یک سری کد دیگر اجرا می شود. اگر بخواهیم برای اسکرپت خود مسیرهای بیشتری در نظر بگیریم یک راه موجود استفاده از دستورات if تو در تو است. این روش ممکن است در موارد جزئی کارایی داشته باشد اما اگر تعداد شرطها زیاد شود ما را مجبور می کند از تعداد زیادی if و else در اسکرپت خود استفاده کنیم که این مسئله هم باعث طولانی شدن برنامه و هم باعث گیج کننده شدن آن می شود از طرفی امکان اشتباه را هم بالا می برد.

راه حل دیگر استفاده از دستور شرطی switch است. این دستور را می توان در هنگامی که می خواهیم یک متغیر را با چندین مقدار مقایسه کنیم و مقدار متناسب با آنرا پیدا کنیم کار برد دارد. ساختار این دستور به صورت زیر است :

switch(x) 
{
case مقدار اول:
این کد در صورت برابری متغیر x با مقدار اول اجرا می شود
break    
case مقدار دوم:
این کد در صورت برابری متغیر x با مقدار دوم اجرا می شود
break
default:
این کد در صورتی اجرا می شود که مقدار متغیر x با هیچکدام از مقادیر ذکر شده برابر نباشد
}

از دستورات شرطی برای انجام دستوراتی به شرط برقراری یک رابطه دیگر استفاده می شود. در طراحی صفحات وب بسیار پیش می آید که می خواهیم در شرایط خاصی صفحه یک رفتار مشخص داشته باشد و در موارد دیگر رفتار صفحه تفاوت داشته باشد. در این مواقع می توانیم از دستور شرطی if استفاده کنیم. با این دستور مشخص می کنیم اگر شرط خاصی برقرار بود یک عمل خاص انجام شود. ساختار این دستور به شکل زیر است :

دستور شرطی if

به یک مثال برای دستور if توجه کنید :

برای اینکه کد بالا را آزمایش کنید لینک زیر را کلی کنید و در پیامی که نمایش داده می شود دکمه OK را کلیک کنید. اگر دکمه Cancel را کلیک کنید شرط بالا برقرا نمی شود و بدون اجرا شدن دستور شرطی صفحه مثال باز می شود.

در جاوا اسکرپت این امکان وجود دارد که متنی را نوشته و در صفحه نمایش بدهیم. متن مورد نظر را می توانیم قالب بندی کنیم و از تگهای HTML نیز در آن استافده کنیم. برای این کار از فرمان ()document.write استفاده می کنیم که یک فرمان جاوا اسکرپت مخصوص چاپ کردن خروجی در صفحه است. روش کار به صورت زیر است :

نوشتن متنهای ساده

البته نقطه ویرگولی که در آخر فرمان نوشته شده تنها در صورتی الزامی است که بیش از یک فرمان در اسکرپت خود داشته باشیم.

برای نوشتن متن به این صورت کافی است تا فرمان بالا را در جایی از صفحه HTML که می خواهید متن به نمایش در آید بنویسید. در مثال زیر متنی با استفاده از جاوا اسکرپت در صفحه نمایش داده می شود، برای مشاهده مثال لینک زیر را کلیک کنید :

نوشتن متنهای ساده با استفاده از جاوا اسکرپت

آیا مایلید یکی از آن کادر هایی که ناگهان ظاهر می شوند و معلوم نیست از کجا آمده اند را به صفحه خود اضافه کنید؟ بسیار خوب بیایید با کادر هشدار شروع کنیم که به بیننده چیزهایی را که شما می خواهید می گوید.

این فرمان هشدار است:

حالا برای استفاده از آن ما باید آنرا در یک فرمان دیگر قرار دهیم. بیایید آنرا در یک فرمان آشنا مثل فرمان onMouseover استفاده کنیم. اسکرپت مقابل باعث ظاهر شدن یک کادر هشدار وقتی که ما نشانگر ماوس خود را روی لینک به وجود آمده قرار می دهیم می شود. مثلاً در لینکی که نمی خواهیم بیننده کلیک کند:

آنرا امتحان کنید. فقط ماوس خود را روی آن قرار دهید:

ماوس خود را روی این لینک قرار دهید

در جاوا اسکرپت برای جمع، تفریق، مقایسه و بسیاری از عملیات دیگر از عملگرها استفاده می کنیم. عملگرها به چند دسته تقسیم می شوند : عملگرهای محاسباتی، مقایسه ای، جایگزینی، منطقی، رشته ای، و شرطی. در ادامه به ارائه توضیحاتی برای هر نوع از این عملگرها خواهیم پرداخت.

عملگرهای محاسباتی

از این نوع عملگرها برای انجام عملیات ریاضی نظیر جمع و ضرب استفاده می شود. می توانید این عملگرها را در اینجا مشاهده کنید ( در مثال زیر متغیر x را برابر 8 و متغیر y را برابر 4 در نظر بگیرید ) :

از عملگرهای افزایش و کاهش به ترتیب برای افزودن 1 به مقدار قبلی و کم کردن 1 از مقدار قبلی استفاده می شود.

به طور کلی به سه طریق می توانیم از جاوا اسکرپت در یک صفحه استفاده کنیم:

1. وارد کردن اسکرپت در بخش <head> صفحه
2. وارد کردن جاوا اسکرپت در بخش <body> صفحه
3. استفاده از فایل اسکرپت خارجی

به یاد داشته باشید که می توانید از همه روشهای بالا به طور همزمان برای وارد کردن جاوا اسکرپت در صفحه استفاده کنید.

در دو روش اول کدهای جاوا اسکرپت به طور مستقیم وارد صفحه HTML می شوند. برای وارد کردن جاوا اسکرپت در این دو روش از تگscript استفاده می شود. تمامی کدهای جاوا اسکرپتی که می خواهید به طور مستقیم وارد صفحه کنید باید در تگ script قرار داشته باشند وگرنه مرورگر به جای به کار بردن آنها را به صورت متن در صفحه نمایش می دهد. معمولاً کدهای جاوا اسکرپت با ساختار زیر وارد صفحه می شوند :

در تگ بالا برای مشخص کردن نوع موتور اسکرپتی که مرورگر باید برای تفسیر کردن کد استفاده کند از دو شناسه language و typeاستفاده می کنیم.

جاوا اسکرپت یک زبان اسکرپت نویسی تحت وب است که برای افزایش پویایی صفحات HTML استفاده می شود. از این زبان می توان برای ارزیابی اعتبار فرمهای HTML قبل از ارسال به سرور، شناسایی مرورگر کاربران، ایجاد انواع منو ها و بسیاری کارهای دیگر استفاده کرد.

نکته : باید توجه داشت که جاوا اسکرپت یک زبان طرف کاربر (Client Side) است توسط کامپیوتر شخصی کاربر تفسیر می شود. کدهای مربوط به جاوا اسکرپت توسط کاربر نهایی قابل مشاهده هستند پس توصیه می شود از آن برای مقاصد مهم نظیر اتصال به دیتابیس استفاده نشود.

می توان کدهای جاوا اسکرپت را به صورت تعبیه شده در صفحات HTML استفاده کرد و یا کدهای جاوا اسکرپت را در یک فایل جداگانه با پسوند js. ذخیره کرد ولی در هر صورت یان فایلها هم باید توسط یک صفحه HTML فراخوانی شده و نتیجه آنها در صفحات HTML نمایان خواهد شد.

بهتر است قبل از شروع به یادگیری جاوا اسکرپت با HTML و CSS آشنایی داشته باشد تا بتوانید به خوبی از قابلیتهای جاوا اسکرپت استفاده کنید. برای یادگیری زبانهای ذکر شده می توانید از پیوندهای زیر استفاده کنید :

• آموزش HTML به زبان فارسی
• آموزش سی اس اس (CSS)

برای آزمایش کردن اسکرپتهایی که می نویسید باید از مرورگری استفاده کنید که از جاوا اسکرپت پشتیبانی می کند. قابل ذکر است که تقریباً همه مرورگرهای جدید از جاوا اسکرپت پشتیبانی می کنند از جمله این مرورگرها می توان به اینترنت اکسپلورر (IE) که در ویندوز به صورت پیش فرض نصب می شود که توصیه نمیشه، گوگل کروم (googlrchorom) من اینو توصیه میکنم چون نسخه ی جدید کدهای سی اس اس و ... همه رو نشون و پشتیبانی میکنه  و فایر فوکس (Firefox) و اپرا (Opera) اشاره کرد. به خاطر داشته باشید که نسخه های قبل از نسخه 4.0 اینترنت اکسپلورر و Netscape از جاوا اسکرپت پشتیبانی نمی کنند.